1.2 สถานที่ตั้งของปรโลก อยู่ในภพ 3

1.2 สถานที่ตั้งของปรโลกอยู่ในภพ 3

ความเข้าใจของมนุษย์ส่วนใหญ่ที่ไม่ได้ศึกษาคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า มักจะมีความเชื่อว่า ตายแล้วสูญ ไม่มีการเกิดอีก ทำให้ไม่เชื่อเรื่องภพภูมิ อันเป็นสถานที่สถิตของชีวิตหลังความตาย หรือ บางคนมีศรัทธาไม่มั่นคง ศึกษาแล้วแต่ไม่ปฏิบัติ ก็จะเชื่อไม่เต็มที่ แต่ก็ดีกว่าไม่เชื่อเลย และยังมีบางคน ที่มีความเข้าใจที่ผิด เชื่อว่าสวรรค์อยู่ในอก นรกอยู่ในใจ หมายความว่า นรก สวรรค์ ภพภูมิไม่มีนั่นเอง ความจริงแล้วเรื่องนี้เป็นอย่างไร นักศึกษาจะได้ศึกษาในลำดับต่อไป

วิชาปรโลกวิทยานี้ ได้นำธรรมะของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ทรงแสดงถึงสถานที่สถิตของชีวิตหลังความตาย อันเป็นคุกที่ขังสรรพสัตว์ให้เวียนว่ายตายเกิดอย่างไม่รู้จักจบจักสิ้น ที่เรียกว่า ปรโลก ซึ่งนักศึกษาที่ได้ศึกษาวิชาจักรวาลวิทยามาแล้ว คงจะทราบลักษณะทางภูมิศาสตร์ของภพ 3 แล้วว่า เป็นสถานที่อยู่ของสรรพสัตว์ทั้งหลายหลังจากตายแล้ว รวมถึงที่อยู่ของมนุษย์ในทวีปต่างๆ ในโลกนี้ด้วย ส่วนในวิชาปรโลกวิทยานี้ นักศึกษาจะได้ศึกษาที่ตั้งของปรโลก ที่เราเรียกว่า ภพ 3 อีกเช่นกัน โดยจะศึกษาในรายละเอียดของแต่ละภพภูมิในแนวลึกยิ่งขึ้นไป

ลำดับแรกนักศึกษาจะต้องเรียนรู้วิธีการเดินทางเปลี่ยนภพภูมิใหม่ จะขอกล่าวพอสังเขป โดยเริ่มต้นที่จิตของผู้ตายเคลื่อนออกจากกายมนุษย์หยาบ จากภพที่อาศัยอยู่ เมื่อจิตหลุดจากกายหยาบก็จะปฏิสนธิเป็นกายใหม่ในภพใหม่ทันที กายใหม่ที่เป็นกายละเอียดนี้ยังคงมีธาตุ 4 อย่างละเอียดเป็นส่วนประกอบ ส่วนจะไปเกิดในภพใดนั้น ก็แล้วแต่อำนาจแห่งการกระทำที่ตนทำไว้ครั้งเมื่อเป็นมนุษย์ ส่วนร่างกายที่ไม่มีจิตที่เรียกว่า คนตาย มหาภูตรูปอันประกอบด้วยธาตุ 4 ก็แตกทำลายสลายไปสู่สภาพเดิม

เมื่อนักศึกษาทราบวิธีการเปลี่ยนภพแล้ว ต่อไปนักศึกษาจะได้ศึกษาปรโลกสำหรับชีวิตหลังความตายที่สัตว์ทั้งหลายต้องไปเกิด ตามหลักของพระพุทธศาสนาแบ่งออกเป็น 2 ฝ่ายใหญ่ๆ คือ ฝ่ายสุคติภูมิและฝ่ายทุคติภูมิ แต่หากแบ่งย่อยไปอีกก็จะแบ่งออกเป็น 3 ภพ คือ กามภพ รูปภพ และอรูปภพ และหากจะแบ่งย่อยซอยละเอียดลงไปอีก ก็จะแบ่งเป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์ถึง 31 ภูมิด้วยกัน การแบ่งในลักษณะต่างๆ เช่นนี้ ก็แล้วแต่การนำไปใช้งาน หรือใช้อธิบายตามสภาวะที่ผู้ฟังจะเข้าใจได้ จากนี้ไปจะขอนำนักศึกษาได้รู้จักที่ตั้งและชื่อของภูมิต่างๆ ของปรโลก ที่มีความเป็นอยู่แตกต่างกันออกไป (รูป)

1.2.1 ที่ตั้งปรโลกฝ่ายสุคติ

 

ที่ตั้งปรโลกฝ่ายสุคติ

       คำว่า สุคติ หมายถึง สถานที่ที่ดี ที่ใครได้อยู่แล้วย่อมเป็นสุข เป็นสถานที่ที่สัตวโลก ที่ประกอบกรรมดีจะไปถือกำเนิดใหม่หลังจากตายแล้ว ผู้ที่สร้างกรรมดีพอประมาณ ปราศจากกรรมชั่ว หรือมีกรรมชั่วเพียงเล็กน้อย ก็อาจจะถือกำเนิดใหม่ในโลกมนุษย์อีกทันที ส่วนผู้สร้างกรรมดีไว้มากเป็นพิเศษ ก็จะได้โอกาสถือกำเนิดใหม่แบบโอปปาติกะในโลกสวรรค์ เสวยทิพยสุขเป็นเวลายาวนานแสนนาน ปรโลกฝ่ายสุคตินี้ ได้แก่ 

     มนุสสภูมิ มี 1 ภูมิ จัดอยู่ในกามภพ เป็นภูมิที่ทำให้เกิดการกระทำที่เป็นกุศล และอกุศลมนุษย์มีที่เกิด ที่อยู่ที่อาศัย 4 ทวีป คือ

  • 1. ปุพพวิเทหทวีป อยู่ทางทิศตะวันออกของภูเขาสิเนรุ
  • 2. อปรโคยานทวีป อยู่ทางทิศตะวันตกของภูเขาสิเนรุ
  • 3. ชมพูทวีป อยู่ทางทิศใต้ของภูเขาสิเนรุ
  • 4. อุตตรกุรุทวีป อยู่ทางทิศเหนือของภูเขาสิเนรุ 

     เทวภูมิ มี 6 ภูมิ จัดอยู่ในกามภพ จัดแบ่งตามลักษณะของการกระทำฝ่ายกุศล

  • 1. จาตุมหาราชิกาเทวภูมิ อยู่รอบเขาภูเขาสิเนรุ
  • 2. ตาวติงสาเทวภูมิ อยู่บนหน้าตัดของภูเขาสิเนรุ
  • 3. ยามาเทวภูมิ อยู่สูงจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ขึ้นไปในอากาศ
  • 4. ดุสิตาเทวภูมิ อยู่สูงจากสวรรค์ชั้นยามาขึ้นไปในอากาศ
  • 5. นิมมานรดีเทวภูมิ อยู่สูงจากสวรรค์ชั้นดุสิตขึ้นไปในอากาศ
  • 6. ปรนิมมิตวสวัตดีเทวภูมิ อยู่สูงจากสวรรค์ชั้นนิมมานรดีขึ้นไปในอากาศ 

     รูปภูมิ มี 16 ภูมิ หรือที่เรียกว่า พรหม จัดอยู่ในรูปภพ จัดแบ่งตามมรรคผลของฌาน สถานที่ตั้ง อยู่สูงจากสวรรค์ขึ้นไปเป็นชั้นๆ ภูมิที่สูงกว่าจะมีขนาดใหญ่กว่า แต่มีบางชั้นที่อยู่ในระดับเดียวกัน ให้ นักศึกษาดูจากแผนภาพ

  • 1. ปาริสัชชาภูมิ
  • 2. ปุโรหิตาภูมิ
  • 3. มหาพรหมาภูมิ
  • 4. ปริตตาภาภูมิ
  • 5. อัปปมาณาภาภูมิ
  • 6. อาภัสสราภูมิ
  • 7. ปริตตาสุภาภูมิ
  • 8. อัปปมาณสุภาภูมิ
  • 9. สุภกิณหาภูมิ
  • 10. เวหัปผลาภูมิ
  • 11. อสัญญีสัตตาภูมิ
  • 12. อวิหาภูมิ
  • 13. อตัปปาภูมิ
  • 14. สุทัสสาภูมิ
  • 15. สุทัสสีภูมิ
  • 16. อกนิฏฐภูมิ

      อรูปภูมิ มี 4 ภูมิ หรือที่เรียกว่า อรูปพรหม จัดอยู่ในอรูปภพ มีที่ตั้งสูงกว่ารูปพรหมขึ้นไปเป็นชั้นตามลำดับ มีขนาดใหญ่ขึ้นไปเรื่อยๆ ชั้นบนสุดจะมีขนาดใหญ่ที่สุด

  • 1. อากาสานัญจายตนภูมิ
  • 2. วิญญาณัญจายตนภูมิ
  • 3. อากิญจัญญายตนภูมิ
  • 4. เนวสัญญานาสัญญายตนภูมิ

1.2.2 ที่ตั้งปรโลกฝ่ายทุคติ

ที่ตั้งปรโลกฝ่ายทุคติ

      คำว่า ทุคติ หมายถึง สถานที่ที่เต็มไปด้วยความทุกข์ ที่สัตวโลกซึ่งทำกรรมชั่วจะไปถือกำเนิดใหม่ หลังจากละโลกนี้ไปแล้ว การแบ่งภูมิต่างๆ ในทุคติอาจเปรียบได้กับการแบ่งแดนต่างๆ ในเรือนจำ ซึ่งแบ่งแดนกักขังนักโทษตามความหนักเบาของโทษของแต่ละคน ได้แก่ 

อบายภูมิ มี 4 ภูมิ จัดอยู่ในกามภพ จัดแบ่งตามลักษณะของการกระทำฝ่ายอกุศล

  • 1. นิรยภูมิ ตั้งอยู่ใต้เขาตรีกูฏมี 8 ขุมใหญ่ (มหานรก) ในแต่ละขุมใหญ่จะมีขุมบริวาร (อุสสทนรก) อยู่โดยรอบทั้ง4 ทิศ ทิศละ 4 ขุม รวมมีนรกขุมบริวาร 128 ขุม ถัดจากอุสสทนรกออกไปจะเป็นนรกขุมย่อย (ยมโลก) อยู่โดยรอบทิศทั้ง 4 ของมหานรก ทิศละ 10 ขุม รวมมีนรกขุมย่อย 320 ขุม
  • 2. ติรัจฉานภูมิ อยู่ภพเดียวกับมนุษย์
  • 3. เปตติวิสยภูมิ อยู่ในซอกเขาตรีกูฏก็มี อยู่ซ้อนกับภูมิมนุษย์ก็มี
  • 4. อสุรกายภูมิ อยู่ในซอกเขาตรีกูฏก็มี อยู่ซ้อนกับภูมิมนุษย์ก็มี 

       เมื่อนักศึกษาได้เรียนรู้เรื่องที่ตั้งของปรโลกแล้ว นักศึกษาคงจะเข้าใจแล้วว่า ที่อยู่ของปรโลกนั้น มีอะไรบ้าง และอยู่ส่วนใดของภพมนุษย์ แต่มีข้อที่น่าสังเกตว่า มีบางภพภูมิที่อยู่ซ้อนกับภพมนุษย์ที่เราอาศัย อาจจะอยู่ในสถานที่เดียวกัน แต่เรามองไม่เห็น เพราะมีกายที่ละเอียดกว่า แต่กายละเอียดสามารถมองเห็น เราได้ ซึ่งนักศึกษาคงจะเคยได้ฟังเรื่องราวที่เกี่ยวกับการเห็นกายละเอียดที่เราเรียกว่า ผี มาบ้าง เมื่อได้ศึกษาเรื่องที่ตั้งของปรโลกนี้แล้ว นักศึกษาคงจะมีความเข้าใจหลักความจริงมากกว่าความเชื่อที่เราเคยเชื่อมามากขึ้น

Complete and Continue