ประวัติคุณยายทองสุข สำแดงปั้น

  แม่ชีทองสุข สำแดงปั้น อดีตวิปัสสนาจารย์ผู้มีชื่อเสียง  เกิดวันพุธที่ 1 สิงหาคม 2443 ปีชวด ที่บ้านสะพานเหลือง อำเภอบางรัก กรุงเทพ ฯ. เป็นลูกคนที่ 3 ของนายร่ม และนางวัน    ชีวิตวัยเด็กกำพร้าบิดามารดาแต่เยาว์วัยท่านอยู่ในอุปการะของคุณลุงและคุณอา แต่งงานกับคุณหมอชื้น สำแดงปั้น ศัลยแพทย์โรงพยาบาลจุฬา ฯ มีบุตร 2 คน แต่อยู่ไม่นานคุณหมอสามีถึงแก่กรรม ท่านประกอบการค้าขายเลี้ยงบุตรและตนเองโดยไม่ฝืดเคือง

   อายุ 30 ปีเริ่มศึกษาสมถวิปัสสนาแนววิชชาธรรมกายที่วัดปากน้ำ (ภาษีเจริญ) กับหลวงพ่อวัดปากน้ำ ที่สอนให้จะยืน เดิน นั่ง นอน อย่าทำใจให้คลอน ให้หยุดนิ่งอยู่ที่ศูนย์กลางกาย โดยบริกรรมภาวนาว่า "สัมมาอะระหัง"

  วันหนึ่งขณะที่เดินไปซื้ออาหารที่ตลาดประตูน้ำใกล้วัด ใจของท่านก็ตรึกนิ่งจรดที่ศูนย์กลางกายตามคำสอนของหลวงพ่อ ระหว่างที่เดินท่านก็เห็นดวงธรรม ดวงใสสะอาดอยู่ศูนย์กลางกายมองครั้งใดที่ใดเห็นสว่างไปหมด ท่านจึงรีบกลับวัดกราบเรียนหลวงพ่อ ฯ

   ท่านได้ธรรมกายอายุ 35 ปี ท่านศรัทธามากจึงบวชเป็นชีวัดปากน้ำ ฯ อายุ 40 ปี เมื่อศึกษาจนความรู้มั่นคงแล้วหลวงพ่อวัดปากน้ำ ได้มอบหมายส่งท่านออกเผยแพร่ธรรม สอนพระกัมมัฏฐาน แม่ชีทองสุข เป็นครูชั้นเลิศ มีวิธีการสอนที่ละเอียดละออ ท่านเน้นและทบทวนธรรมที่สอนอยู่เสมอไม่เห็นแก่เหน็ดเหนื่อย ทุ่มเทแรงกายแรงใจให้ศิษย์ เพื่อให้ศิษย์รู้ จำได้ เข้าใจจริง จนประสบความสำเร็จ สมกับที่หลวงพ่อ ฯ วางใจให้เป็นครู

    แม่ชีทองสุขมีความสามารถในการสอน เมื่อถามก็ตอบให้เข้าใจ และจะแนะนำแก้ไขข้อขัดข้องอุปสรรคต่าง ๆ ด้วยเมตตา ท่านสอนหลักการแก่ศิษย์ว่า อย่างเกร็งตัว อย่ากดลูกนัยน์ตา

    กำหนดบริกรรมนิมิตและบริกรรมภาวนาเรื่อยไปกำหนดใจไว้ที่ศูนย์กลางกาย รู้เฉย ๆ ว่าใจเรานี้อยู่ที่ศูนย์ ฯ รู้เพียงเท่านี้ก่อน ไม่ต้องร้อนใจ

    ทำใจให้เฉย ๆ เรื่อย ๆ ตัดความอยากรู้อยากเห็นเร็ว ๆ นั้นเสีย ตัดความกังวล ยังไม่เห็นก็อย่าเสียใจ ขอให้ทำให้ถูกต้องและมีความเพียรเถิด ธรรมะเป็นของจริง ถึงเวลาแล้วเห็นเอง เมื่อเห็นแล้วก็อย่าดีใจเกินไป เพราะจะทำให้นิมิตนั้นหายได้

   ขณะที่ท่านสอนจะเรียบเรียงถ้อยคำ ลำดับเหตุ ลำดับผลจัดวางความยากง่ายอย่างเหมาะสมกับศิษย์จนเข้าถึงแก่นและการนำเรื่องเปรียบเทียบที่ให้ความกระจ่างแจ้งแก่เนื้อหาดังเช่นคำสอนของท่านที่ว่า

    "ใจของเราเป็นของละเอียดไม่ใช่ของหยาบ ถึงแม้ใจเราจะไม่วอกแวกไปไหนต่อไหนแล้วก็ตาม แต่หากจะบังคับให้หยุดทันทีก็ยังลำบาก เราต้องใช้วิธีตะล่อมใจทีละเล็กทีละน้อย ใจเราก็จะยอมหยุดเอง อุปมาเหมือนเราจะจับไก่เข้าเล้า  หากใช้วิธีวิ่งพรวดพราดเข้าไปจับ ไก่จะหนีไปจับตัวไว้ไม่ได้ แต่หากใช้วิธีค่อย ๆ ตะล่อมเข้าหาไก่ เรียกไก่เข้ามา ไก่นั้นจะเชื่อง ยอมให้เราจับได้โดยง่าย จึงเปรียบเหมือนเรา  เมื่อเพ่งแรงเกินไปใจก็จะไม่ยอมหยุด ก็หากค่อย ๆ ภาวนาประคับประคองนิมิตให้เห็นบ้างไม่เห็นบ้าง ในที่สุดใจนั้นก็จะเชื่องหยุดในที่ตั้งของใจ คือ ที่ศูนย์กลางกายนั้นเอง"

   ท่านกับศิษย์แม่ชีเธียร ธีรสวัสดิ์ ได้จาริกเผยแพร่สมถวิปัสสนา ตามแนววิชชาธรรมกาย ตามบัญชาของหลวงพ่อวัดปากน้ำ ในสถานที่หลายแห่ง แห่งละนานบ้าง ไม่นานบ้าง มี วัดปากน้ำ บางปะกง ฉะเชิงเทรา ชลบุรี บ้านบึง พนัสนิคม พนมสารคาม ปราจีนบุรี ท่าเรือ ท่าประชุม หาดยาง ระแหง นครปฐม ราชบุรี สิงห์บุรี นครสวรรค์ ตะพานหิน พิษณุโลก และเชียงใหม่

 ท่านจึงมีลูกศิษย์มากมายเฉพาะเข้าถึงธรรมได้ธรรมกายมีจำนวนเป็นพัน  ท่านมิได้ละทิ้งหน้าที่ที่พระอาจารย์ของท่านมอบหมายไว้ให้เลย จวบจนวาระสุดท้ายของชีวิต

    ท่านถึงแก่กรรมด้วยอาการสงบ เมื่อวันที่ 3 กุมภาพันธ์ 2506 เวลา 19.35 น.ในที่พักวัดปากน้ำ ท่ามกลางญาติมิตรและศิษยานุศิษย์สิริอายุย่าง 63 ปี อยู่ในเพศผู้ทรงศีลประมาณ 23 ปี

พัฒนะ และ สุนีรัตน์ รวบรวมและเรียบเรียง